Amaç
 
Ücretli Çalışan İstatistikleri ile idari kayıtlara dayalı olarak ücretli çalışan sayılarına ilişkin verilerin ortaya konması, aylar ve yıllar itibariyle sektörel değişimlerinin izlenebilmesi, ulusal ve uluslararası bilgi isteklerine ve karşılaştırmalara olanak sağlanması ve çeşitli araştırmalara kaynak teşkil edilmesi amaçlanmaktadır.
 
Kapsam ve Tanımlar
 
Ücretli Çalışan İstatistikleri, kapsanan sektörlerdeki ücretli çalışan sayılarının düzeyini ve değişimini ortaya koymak üzere Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verileri kullanılarak idari kayıtlardan üretilmiştir.
 
Ücretli çalışan sayısı: SGK Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi ve GİB Muhtasar Beyanname kayıtlarında bulunan ücretli çalışanlar ile Finans ve Sigorta Faaliyetleri kısmı için BDDK kayıtlarında bulunan ücretli çalışanlar dikkate alınmaktadır. Çırak ve stajyerler ile fiili çalışan iş sahibi, ortaklar ve ücretsiz aile işçileri kapsanmamaktadır. 

Metodoloji gereği, yeni tip koronavirüs (Covid-19) etkili kısa çalışma ödeneği uygulamasının yürürlükte olduğu aylarda bu uygulamadan faydalanan ücretli çalışanlar kapsama dahil edilmiştir.
 
Kullanılan Sınıflamalar: Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin Sınıflaması (NACE Rev.2).

Coğrafi kapsam: Ücretli Çalışan İstatistiklerinin kapsamı Türkiye’dir.


Faaliyet kapsamı: Ücretli Çalışan İstatistiklerinde kullanılan temel sınıflama NACE Rev.2.dir. Buna göre;
 
Kısım B          - Madencilik ve Taşocakçılığı
Kısım C         - İmalat
Kısım D         - Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı
Kısım E          - Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi ve İyileştirme Faaliyetleri
Kısım F          - İnşaat
Kısım G         - Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Kara Taşıtlarının ve Motosikletlerin Onarımı
Kısım H         - Ulaştırma ve Depolama
Kısım I           - Konaklama ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri
Kısım J          - Bilgi ve İletişim
Kısım K         - Finans ve Sigorta Faaliyetleri
Kısım L          - Gayrimenkul Faaliyetleri
Kısım M         - Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler
Kısım N          - İdari ve Destek Hizmet Faaliyetleri
 
kısımlarını kapsamaktadır. Seriler haber bülteninde kısım düzeyinde yayımlanmaktadır. Ayrıca ana sanayi grupları (Main Industrial Groupings - MIGS) ve Nace Rev.2 - 2 dijit seviyesinde veritabanlarında yayımlanmaktadır.

Referans dönemi ve sıklık: 

Ücretli Çalışan İstatistiklerinin referans dönemi takvim ayıdır ve seriler aylık dönemler halinde yayımlanmaktadır.

İmputasyon: İdari kayıtta bulunan hatalı ya da aykırı veriler istatistiki yöntemlerle düzeltilmektedir.

Veri Kaynağı: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi ile Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Muhtasar Beyanname kayıtlarında ücretli çalışanı olduğunu belirten işyerleri veri kapsamındadır.  Finans ve Sigorta Faaliyetleri kısmı için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) idari kayıtları kullanılmıştır.

Veri derleme sistemi: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi ve Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Muhtasar Beyanname kayıtları ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) kayıtları TÜİK tarafından ilgili kurumlardan alınmaktadır.

Arındırılmamış serilerde;
            1) Cari ay istatistikleri yayımlanırken önceki 5 aya kadar,
            2) Yılın sonunda tüm yıl revize edilebilir.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış serilerde;
            1) Cari ay istatistikleri yayımlanırken cari yıl ve önceki üç yıl revize edilecektir.
            2) Yılsonunda yöntem ve sistem gereği; değişim söz konusu ise serilerin model yapısı, model parametreleri ve aykırı gözlem yapısı değişebilmektedir. Bundan dolayı seriler revize edilecektir.
 
Bu haber bülteni kapsamında üretilen istatistikler için 2022 yılı içerisinde gerçekleştirilecek revizyonlara ilişkin bilgi formuna aşağıdaki linkten ulaşılabilir.

https://www.tuik.gov.tr/indir/revizyon/02_0024_RP_2022_00_TR.pdf

Mevsim ve takvimden kaynaklanan etkiler, geçici nitelikte olduklarından, verinin genel eğilimini gözlemlenmesini engellemektedirler. Bu nedenle, kısa dönemli göstergelerdeki mevsimsel yapının belirlenmesi; ardışık dönemler arasında güvenilir karşılaştırmalar yapmak için son derece önemli rol oynar.

Kullanılan Yöntem

Ücretli Çalışan İstatistikleri’nin mevsim etkilerinden arındırılması TRAMO-SEATS (Gomez ve Maravall, 1996) yöntemi ile gerçekleştirilmektedir. Bu yöntemin uygulanmasında Almanya Merkez Bankası ve Avrupa Birliği İstatistik Ofisi işbirliği ile Belçika Merkez Bankası tarafından Avrupa İstatistik Sistemi yönergeleri doğrultusunda geliştirilmiş olan JDemetra+ 2.2.2 yazılımı kullanılmaktadır.

Mevsimsel Düzeltme Süreci

Ücretli Çalışan İstatistikleri’nin mevsimsel düzeltme süreci, her yılın sonunda bir sonraki yılın model spesifikasyonlarının belirlenmesi ile başlamaktadır. Mevsim ve/veya takvim etkilerinden arındırma işlemi için belirlenen bu model yapısı yıl boyunca sabit tutulmaktadır. Yıl sonunda ise bir önceki yıla benzer şekilde gelecek yılın ekonometrik model spesifikasyonları belirlenmektedir. Bu işlem her yıl döngüsel bir şekilde tekrarlanmaktadır.

Ücretli Çalışan İstatistikleri (ÜÇİ) kapsamında yer alan serilerin büyük bölümünde mevsimsel etki bulunurken, hiçbir seride takvim etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle, ÜÇİ verileri mevsim etkilerinden arındırılarak yayımlanmaktadır.

Doğrudan ya da Dolaylı Yaklaşım

Mevsim etkilerinden arındırılmış Ücretli Çalışan İstatistikleri dolaylı yaklaşım kullanılarak üretilmektedir. ÜÇİ için mevsim etkilerinden arındırılmış veri, mevsim etkilerinden arındırılmış NACE Rev2 üçlü düzey serilerin toplulaştırılmasıyla elde edilmektedir. Dolaylı yaklaşımın; alt bileşenlerin toplam büyümeye katkılarını kolaylıkla hesaplayabilme ve toplamsallık ilişkisini sağlama avantajları vardır.

Revizyon Politikası

Mevsimsel düzeltme prosedürü seriye yeni gözlemler eklendiğinde mevsimsel bileşenin yeniden tahmin edilmesi nedeniyle zaman içinde revizyonlara maruz kalmaktadır. Bu revizyonlar cari yıl hariç son üç yıllık veriye uygulanmaktadır.

Yayımlama

Arındırılmış veri 3 farklı şekilde kamuoyu ile paylaşılabilmektedir.

• Arındırılmamış veriden, takvim ve tatilden kaynaklanan etkiler arındırıldığında “takvim etkisinden arındırılmış” veri elde edilmektedir. Takvim etkisinden arındırılmış veriler, bir önceki yılın aynı ayına/dönemine göre yapılan kıyaslamalarda kullanılmalıdır.
• Arındırılmamış veriden, mevsimsel etkilerden kaynaklanan hareketler arındırıldığında “mevsim etkilerinden arındırılmış” veri elde edilmektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış veriler, bir önceki aya/döneme göre yapılan kıyaslamalarda kullanılmalıdır.
• Arındırılmamış veri, hem mevsim hem de takvim ve tatil etkilerinden arındırıldığında “mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış” veri elde edilmektedir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler, bir önceki aya/döneme göre yapılan kıyaslamalarda kullanılmalıdır.

"Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırma Metaveri Dokümanı” için tıklayınız

“Mevsim ve Takvim Etkilerinden Arındırma Metaveri Tablosu” için tıklayınız 

"Takvim Etkileri Yöntem Dokümanı" için tıklayınız

"Takvim Etkileri Regresörleri Dokümanı" için tıklayınız